Serbest Bölge nedir?

Serbest Bölge Nedir?

Serbest bölge bulunduğu ülke sınırlarında dahi gümrük mevzuatları açısından gümrük sınırları dışarısında kabul edilen bölgelere denmektedir.  Ülke içerisinde geçerli olan ekonomik, mali ve ticari kanunlar bu bölge sınırları dahilinde uygulanmaz veya hafifletilmiş şekilde uygulanmaktadır. Bu bölgedeki sınai ve ticari faaliyetler diğer bölgelere oranla daha geniş teşvik ve muafiyetlerle yapılmaktadır.

Serbest bölge olarak adlandırılan bölgeler çoğunlukla uluslararası limanların ya da havalimanlarına yakın yerlerde konumlandırılmaktadır. Ülkemizin gümrük sınırlarına girmediği sürece buradaki depolanan mallara vergi ödenmemektedir. Yurt dışından getirilen mallar bu bölgede gümrük işlerine tabi tutulmadan işlenmekte, depolanmakta ve üretilebilmektedir.

Serbest bölgelerin kullanım amaçları genellikle üretim, depolama, ambalajlama, araştırma ve geliştirme, sigortacılık, bankacılık, tasnif, montaj gibi geniş bir alana yayılmaktadır.

Türkiye’de serbest bölgelerin kuruluş amaçları T.C. Ticaret Bakanlığı’nca şu şekilde sıralanmıştır:

·       İhracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek,

·       Doğrudan yabancı yatırımları ve teknoloji girişini hızlandırmak,

·       İşletmeleri ihracata yönlendirmek,

·       Uluslararası ticareti geliştirmek.

Serbest Bölgelerdeki Teşvik ve Avantajlar

·       Üreticiler için vergi avantajları

-   Serbest bölgelerdeki üretici firmaların imal ettikleri ürünlerin satışından elde ettiği kazançlar için gelir ve kurumlar vergisi muafiyeti uygulanır.

-   Serbest bölgede üretilen ürünlerin FOB bedelinin en az %85’inin yurt dışına ihraç edilmesi halinde, kullanıcı firmanın istihdam ettiği personele ödediği ücretler gelir vergisinden muaftır.

-   Serbest bölgelerde üretim faaliyetleri gerçekleştiren kullanıcıların bu bölgelerde gerçekleştirdikleri faaliyetlerin işlemleri ve düzenlenen kağıtları damga vergisi ve harçlardan muaftır.

·       Orta ve uzun vadeli faaliyet ruhsatı alabilme imkânı

·        Kar transferi imkânı

-   Serbest bölge faaliyetlerinden elde edilen kazanç ve gelirler izinsiz olarak yabancı ülkelere veya Türkiye'ye serbestçe transfer edilebilir.

·       Ticaret kolaylığı imkânı

-   Serbest bölgeler ile Türkiye’nin diğer bölgeleri arasında yapılan ticarette dış ticaret rejimi hükümleri uygulandığından, serbest bölge kullanıcıları ülke içerisinden KDV’siz mal ve hizmet satın alabilmektedir. Ayrıca, serbest bölgeler ile diğer ülkeler veya diğer serbest bölgeler arasındaki ticarette ise dış ticaret hükümleri uygulanmamaktadır.

·       Gümrük vergisi prosedürlerinden arındırılmış ticaret imkânı

·       AB ve Gümrük Birliği kriterlerinin gerektirdiği serbest dolaşım belgelerinin temini imkânı

·       Kredilerde faiz desteği

·       Eşitlik prensibi

-   Serbest bölgelere sağlanan teşvik ve avantajlardan yerli ve yabancı firmalar eşit olarak yararlanabilmektedir.

·       Zaman kısıtlaması bulunmaması

-   Serbest bölgelerde malların kalması konusunda bir zaman kısıtlaması bulunmamaktadır.

·       Yerli ve yabancı pazarlara erişim imkânı

-   Serbest bölgelerden Türkiye’ye veya diğer ülkelere yapılacak olan ticarette tüketim malları ve riskli mallar dışında bir kısıtlama yoktur.

·       Azaltılmış bürokrasi

·       Serbest bölgelerin konumları itibari ile edindikleri stratejik avantajlar

·       Uygun ve ucuz altyapı imkanları

·       Kira desteği

Serbest Bölgelerin Ülke Ekonomisine Katkıları

·       Serbest bölgeler kuruldukları ülkenin döviz girdilerinin artışını sağlamakla birlikte, bölgeden yapılacak olan ihracatla birlikte ülkenin ihracat gelirlerinin artmasına ve ihracat pazarlarının genişlemesine katkıda bulunur.

·       Serbest bölgelerdeki kullanıcıların üretim faaliyetlerinde kullanmak amacı ile ülke iç pazarından ihraç ettikleri ham madde, yarı işlenmiş ve mamul mallar sayesinde ülke üretimine katkı sağlanır.

·       KDV’siz ve gümrük vergisiz mal alımı imkanına sahip olan serbest bölge kullanıcıları, yurt dışındaki rakipleriyle aynı şartlarda üretim yapma fırsatı elde etmiş olur.

·       Serbest bölgelerdeki ekonomik faaliyetler sayesinde ülke istihdamına katkı sağlanır.

·       Üretim yapılan serbest bölgelerdeki yabancı sermaye yatırımları teknolojik gelişmeleri de beraberinde getirerek ülkeye teknoloji transferini sağlar.

·       Büyük miktarlarda serbest bölgelere getirilen mallar gerektiğinde ülke içerisine küçük partiler halinde ithal edilerek üretim maliyetleri düşürülebilir.

·       İhraç ürünlerinin ihracatını kolaylaştırmak ve hızlandırmak açısından basamak görevi görürler.

·       Ülke dışından gelen malların satışı transit ticaret yoluyla gerçekleştirilebilir.

Türkiye’deki Serbest Bölgeler

Türkiye Serbest Bölgeler Haritasına buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.

·       Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi

·       Antalya Serbest Bölgesi

·       Avrupa Serbest Bölgesi (Tekirdağ)

·       Bursa Serbest Bölgesi

·       Denizli Serbest Bölgesi

·       Ege Serbest Bölgesi (İzmir)

·       Gaziantep Serbest Bölgesi

·       Kayseri Serbest Bölgesi

·       Kocaeli Serbest Bölgesi

·       Mersin Serbest Bölgesi

·       Rize Serbest Bölgesi

·       Samsun Serbest Bölgesi

·       Trabzon Serbest Bölgesi

·       TÜBİTAK MAM Serbest Bölgesi (Kocaeli)

·       İstanbul Endüstri ve Ticaret Serbest Bölgesi (İstanbul—Anadolu)

·       İstanbul Trakya Serbest Bölgesi

·       İstanbul İhtisas Serbest Bölgesi

·       İzmir Serbest Bölgesi

Serbest bölge nedir sorusunu cevaplamak bu kadar kısa olmasa da yine de sizlere bir fikir verebilmesi açısından özetleme gereği duyduk. Yazılarımızdan faydalanmak ve yeni yazılarımızdan haberdar olmak için bültenimize abone olabilirsiniz.