İBKB (İhracat Bedel Kabul Belgesi) Nedir?

İhracat yapan firmaların yakından bildiği 2018 yılında yürürlüğe giren 2018-32/48 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ, 4 Eylül 2018 yılında yürürlüğe girmiştir. Bu tebliğ ile 4 Eylül 2018 yılından itibaren 6 ay boyunca yapılan ihracat sonucunda elde edilen gelirleri 180 günlük süre içerisinde Türkiye’ye getirme ve en az %80’ini Türkiye içerisinde bir bankaya bozdurma zorunluluğu getirildi. 6 aylık tebliğ süresi birkaç kez uzatılmış ve sonrasında 180 günlük gelirlerin Türkiye’ye getirilme süresi aynı kalmasına rağmen dövizleri bozdurma zorunluluğu kaldırılmıştır.

Tebliğe göre para bozdurma zorunluluğu ortadan kalktığı için elde edilen gelirlerin yurt içinde olduğunun tasdiki için bankalar tarafından düzenlenen İhracat Bedel Kabul Belgesi düzenlenmeye başlanmıştır.

Bu tarihten itibaren yaşanan olumsuzlukları ortadan kaldırmak üzere T.C. Hazine ve Maliye bakanlığının 21/10/2021 tarih ve 650957 sayılı yazısınca İhracat Belgelerinde düzenlemelere gidilmiştir. Bu düzenlemede ilave koşullar ve değişiklikler bulunmaktadır. 03/01/2022 yılında ise T.C. Merkez Bankası bir duyuru yaparak180 günlük ihracat bedelinin yurt içerisine getirilmesine ek olarak İBKB (İhracat Bedel Kabul Belgesi) veya DAB (Döviz Alım Belgesi) düzenleyen bankalara, belgelerdeki işlem kuru üzerinden T.C. Merkez Bankasına satılmak üzere ihracat bedelinin %25’inin satılması hükmü yer almıştır.

Fakat 15/04/2022 tarihinde yeni bir yönetmelik yürürlüğe girmiş ve %25 olan ihracat bedelinin bozdurma zorunluluğu %40 olarak güncellenmiştir. 18/04/2022 tarihinden itibaren İBKB veya DAB belgelerinde yer alan ihracat bedelleri bozdurma zorunluluğu %40 tır.

Yapılan ihracatların ticari olmadığı durumlarda aşağıdaki durumlar geçerli olacaktır.

1. Yurt dışında müteahhit firmalar tarafından yapılan ihracat bedellerinin 365 gün içerisinde yurt içerisine getirilmesi zorunludur.
2. Yapılan ihracat konsinye yoluyla yapılmış ise kesin satış yapıldıktan sonra, fuar ve sergilerde satılmak için yurt dışına götürülen mallarda fuar ve serginin bitiş tarihinden sonra 180 gün içerisinde yurt içinde getirilmesi zorunludur.
3. Yurt dışına geçici ihracatı yapılan mallar belirtilen süre içerisinde yurt içerisine getirilmemişse veya bu süre içerisinde satışı gerçekleşmişse satış tarihinden itibaren 90 gün içerisinde ithalat gelirlerinin yurt içerisine getirilmesi zorunludur.  
4. Yürürlükteki İhracat Rejimi ve Finansal Kiralama Mevzuatı çerçevesinde kiralama veya kredi kullanılarak yapılan ihracatlarda yapılan sözleşmelere istinaden vade tarihinden itibaren 90 gün içerisinde ihracat gelirlerinin yurt içerisine getirilmesi zorunludur.

İhracat Bedeli Kabul belgesinden Muaf Durumlar Var mıdır?

Yemen, Venezuela, Afganistan, Belarus, Moldova, Filistin, Senegal, Angola, Liberya, Gabon, Suriye, Benin, Nijerya, Cibuti, Suudi Arabistan, Etiyopya, Fildişi Sahili, Gana, Gine, İran, Kamerun, Kenya, Kırgızistan, Kuzey Kore, Küba, Lübnan, Somali, Sudan, Tacikistan, Tanzanya’ya yapılan ihracatlarda İhracat Bedeli Kabul Belgesi düzenlenmemektedir.

Bunun yanında Ukrayna, Kazakistan, Mısır, Fas, Azerbaycan, Tunus, Cezayir, Özbekistan ve Türkmenistan’a yapılan ihracatlarda ihracat tutarının %50 sinin yurt içine getirilmesi yeterli görülmektedir.

Hizmet ihracatı, transit ticaret, Türkiye’de ikamet etmeyenlere özel fatura ile yapılan satış, Türkiye’de ikamet etmeyenlere KDV hesaplanarak yapılan satış, mikro ihracat ve serbest bölge işlem formu kapsamında gerçekleştirilen 5.000- ABD doları veya karşılığı döviz ya da Türk lirasını geçmeyen tutardaki ihracat işlemlerinde bedellerin tamamının İhracat Bedeli Kabul Belgesinden muaflığı söz konusudur. Bununla birlikte CFR ve CIF teslim şekline göre gerçekleştirilen ihracatta, navlun ve sigorta bedeli ile kiracının satın alma hakkı bulunmayan finansal ve ticari kiralama sözleşmesi çerçevesinde elde edilen kira bedelleri hizmet bedeli döviz olarak kabul edilir.